 Psychoterapia to planowe, intencjonalne, systematyczne oddzia硑wanie na pacjenta (klienta), przy pomocy s硂wa w ramach specyficznego kontaktu, w celu osi眊ni阠ia sprecyzowanego celu, przy pomocy r罂nych metod czy technik.Innymi s硂wy, psychoterapia to zbi髍 technik lecz眂ych lub pomagaj眂ych leczy rozmaite schorzenia i problemy natury psychologicznej. Wsp髄n cech wszystkich tych technik jest kontakt mi阣zyludzki, w odr罂nieniu od leczenia czysto medycznego. Psychoterapia jest metod leczenia polegaj眂a na psychologicznym oddzia硑waniu na pacjenta. Obecnie istnieje wiele technik terapeutycznych, kt髍e s istot leczenia wielu zaburze sfery psychicznej. Psychoterapia uwa縜na jest za czynnik wspomagaj眂y proces leczenia farmakologicznego np. w zaburzeniach depresyjnych, ale ju w przypadku zaburze l阫owych, fobii, psychoterapia jest g丑wn form leczenia.
Szko硑 terapeutyczne wypracowa硑 swoje w砤sne techniki pracy terapeutycznej oraz sposoby dzia砤nia psychoterapeuty podczas sesji. Rozr罂niamy m.in. techniki stosowane w psychoanalizie, szko砤ch behawioralno-poznawczych, humanistyczno- egzystencjalnych oraz technikach innych szk蟪 terapeutycznych nie zakwalifikowane do g丑wnych nurt體 psychoterapeutycznych. Psychoterapia powsta砤 oryginalnie jako integralna cz甓 psychoanalizy, ale wsp蟪cze秐ie zosta砤 zaadaptowana i rozwini阾a przez inne ga酬zie psy chologii, takie jak psychologia postaci i psychologia kognitywna. Psychoterapia we wszystkich swoich formach jest najbardziej skuteczna w pomaganiu pacjentom og髄nie zdrowym psychicznie, kt髍zy maj rozmaite problemy ze swoim 縴ciem i osobowo禼i, takie jak lekka depresja po 秏ierci najbli縮zej osoby, uraz powypadkowy, czy lekkie formy uzale縩ienia. Psychoterapi pr骲uje si tak縠 stosowa przy leczeniu chor骲 psychicznych, lecz jej skuteczno舵 jest tutaj stosunkowo niewielka. Mo縠 si ona jednak przydawa jako metoda pomocnicza przy leczeniu tych chor骲. W obecnym rozumieniu medycznym nale縴 jednak podzieli to, co popularnie nazywa si psychoterapi, na dwie istotnie r蠹n眂e si od siebie dziedziny - psychoterapi i pomoc psychospo砮czn. Psychoterapia sensu stricte jest metod z wyboru (czyli posiadaj眂a najwieksz i udowdonion skuteczno舵) w leczeniu zaburze nerwicowych (obecnie klasyfikowanych jako zaburzenia l阫owe) i zaburze osobowo禼i. Pomoc psychospo砮czna jest to "pomaganie" - tam gdzie nie ma zdefiniowanej (wg ICD i DSM) choroby ani zaburzenia, ale jednak pacjent potrzebuje czyjej pomocy. Psychoterapie wg prawa mog prowadzi wy潮cznie osoby o odpowiednich kwalifikacjach, a pomoc psychospo砮czn praktycznie wszyscy kt髍zy si do tego poczuwaj - najwi阫sz oczywi禼ie rol graja tu psycholodzy, socjoterapeuci, pedagodzy, niewykwalifikowani w psychoterapii lekarze etc. Celem psychoterapii mo縠 by osi眊ni阠ie poprawy w zakresie objaw體 (pozytywne zmiany zachowania, polepszenie kontakt體 z innymi ludzmi) lub poprawy polegaj眂ej na zmianach postaw i pewnych cech osobowo禼i (zredukowanie poziomu l阫u, podwy縮zenie samooceny). Czas trwania psychoterapii zale縩y jest od indywidualnego przypadku - im zaburzenia s powa縩iejsze, tym jest d硊縮zy. Swoist odmian psychoterapii jest tzw. programowanie neurolingwistyczne (NLP), kt髍e jest jednak przez wi阫szos tradycyjnych psychoterapeut體 odrzucane jako nieetyczne. Wynika to g丑wnie z p硑tko禼i teoretycznej a nie z braku efektywno禼i. NLP cz阺to jest kojarzone z technikami manipulacyjnymi a nie z terapi. Psychoterapia jest cz阺to krytykowana przez zwolennik體 NLP i psycholog體 behawioralnych, jako metoda terapeutyczna, kt髍ej skuteczno禼i nie uda硂 si dowie舵 statystycznie, co nie do ko馽a jest prawd - przyk砤dem tego jest fakt refundowania przez niemieckie AOK psychoterapii dynamicznej jako metody leczniczej - 縜dna inna psychoterapia nie doczeka砤 si takiego uznania. Psychoterpeuci broni si jednak przed tymi zarzutami, twierdz眂 縠 cele i natura tej terapii uniemo縧iwia zbadanie jej efekt體 tego rodzaju metodami, gdy nie istniej obiektywne kryteria okre秎aj眂e, co mo縩a uzna za jej sukces, kt髍y zawsze pozostaje subiektywn ocen os骲 poddaj眂ych si terapii. Takie podej禼ie do oceny powoli staje si jednak anachronizmem, g丑wnie za spraw coraz lepszych i skuteczniejszych metod badawczych, oceniaj眂ych stan pacjenta.
|